Shkencëtarët janë të interesuar të pasurojnë luleshtrydhet hidroponike me silikon për kocka të forta dhe kundër urisë minerale, si dhe të rrisin cilësinë e ruajtjes së produkteve. Në kërkim të një përgjigjeje për një pyetje, shkencëtarët kanë zbuluar një lojtar të rëndësishëm në komunitetin mikrobik epifitik në sipërfaqen e manave.
Një grup shkencëtarësh italianë, duke studiuar perspektivat për biofortifikimin e luleshtrydheve, përcaktuan efektin e silikonit në komunitetin mikrobik të manave, duke publikuar rezultatet në një artikull në revistën Agronomy 2021 në portalin MDPI.
“Kequshqyerja me minerale është një fenomen që prek dy të tretat e popullsisë së botës si në vendet e industrializuara ashtu edhe në ato në zhvillim dhe ka një ndikim të thellë në shëndetin e njeriut. Duke marrë parasysh që luleshtrydhet janë një produkt popullor, pasurimi i tyre me komponime të dobishme duket si një zgjidhje premtuese për problemin.
Në rastin e manave të freskëta, frutave dhe perimeve, një rritje në përmbajtjen e përbërjeve të dobishme mund të arrihet ose duke përmirësuar gjenotipet, nëpërmjet programeve të mbarështimit, ose nëpërmjet përdorimit të metodave të caktuara agronomike, për shembull, biofortifikimi.
Në veçanti, biofortifikimi agronomik arrihet duke furnizuar bimët që rriten zakonisht në sistemet e prodhimit pa tokë (si p.sh. hidroponikë) me plehra të veçantë mineral që synojnë rritjen e përqendrimit të një lënde ushqyese të synuar në organet e ngrënshme.
Luleshtrydhet udhëheqin vazhdimisht majën botërore të manaferrave. Luleshtrydhet e kopshtit konsiderohen shumë të vlefshme jo vetëm për karakteristikat e tyre ndijore, por edhe për përfitimet e tyre të mundshme shëndetësore, pasi ato janë veçanërisht të pasura me përbërës antioksidues si vitamina C, antocianin, komponimet fenolike dhe flavonoidet.
Megjithatë, luleshtrydhet nuk ruhen mirë pas korrjes për shkak të shkallës së lartë të metabolizmit, gjë që shkakton dehidratim të shpejtë, humbje të qëndrueshmërisë, përkeqësim të ngjyrës dhe butësi të indeve.
Këto probleme çojnë në humbje ekonomike dhe industria është vazhdimisht në kërkim të mënyrave për të zgjatur afatin e ruajtjes së luleshtrydheve.
Deri më sot, metodat e pas-vjeljes që synojnë zgjatjen e afatit të ruajtjes së manaferrave kanë përfshirë metoda fizike (temperatura të larta dhe të ulëta, rrezatim dhe përdorimin e një atmosfere të modifikuar ose të kontrolluar) ose kimike (tymosje, zhytje me kalcium, veshje, ozonim) dhe trajtimet.
Megjithatë, ndikimi i qasjes së biofortifikimit në jetën pas vjeljes së luleshtrydheve është gjithashtu i rëndësishëm.
Sasia e të dhënave të mbledhura gjatë dekadave të fundit tregon se, midis mikronutrientëve të tjerë, silici (Si) luan një rol themelor në promovimin e shëndetit të njeriut duke marrë pjesë në formimin dhe mineralizimin e kockave.
Silikoni, elementi i dytë më i bollshëm në tokë, nuk është thelbësor për bimët. Megjithatë, përfshirja e Si në programet e plehërimit ka treguar efekte pozitive në të mbjellat, duke përmirësuar rezistencën ndaj stresorëve biotikë dhe abiotikë me rendimente të rritura.
Në kuadër të biofortifikimit, janë kryer disa studime për rritjen e përqendrimit të Si në organet e bimëve ushqimore.
Në bazë të rezultateve u zgjodhën kandidatët më të mirë: luleshtrydhet, perimet me gjethe dhe bishtajat.
Interesante, biofortifikimi i luleshtrydheve çoi në modulim diferencial të përbërjeve biologjikisht aktive, përkatësisht, një ulje të përmbajtjes së komponimeve fenolike dhe një rritje të flavonoideve.
Për më tepër, eksperimente të ndryshme kanë treguar se qasjet ndaj biofortifikimit duke përdorur lëndë ushqyese minerale gjithashtu mund të rrisin jetëgjatësinë e produkteve bujqësore.
Qëllimi i kësaj pune kërkimore ishte të vlerësonte efektin e biokarburanteve të silikonit të luleshtrydheve hidroponike në cilësinë e ruajtjes së manave pas korrjes.
Bimët e luleshtrydheve u rritën në kushte të kontrolluara dhe një përqendrim në rritje i Si u shtua në një zgjidhje standarde ushqyese. Më pas luleshtrydhet u vlerësuan për parametrat e cilësisë (p.sh. aciditeti i titrushëm, fortësia, Brix dhe ëmbëlsia) dhe magazinimi u simulua më pas duke përdorur temperatura dhe intervale të ndryshme kohore.
Përveç kësaj, luleshtrydhet u vlerësuan edhe për përbërjen e komunitetit mikrobik epifitik për të zbuluar nëse mund të ndikohej nga dieta e vendosur për bimën, dhe në rastin konkret, nga programi i biofortifikimit të Si.
Rezultatet treguan se biofortifikimi nuk ndikoi ndjeshëm në ngurtësinë e frutit, ndërsa në nivelet më të larta të Si-it, u vu re një rritje e aciditetit të titrueshëm.
Analiza e komunitetit mikrobik për herë të parë zbuloi praninë e baktereve probiotike, përkatësisht: Bacillus breve, i cili mund të ketë veçori interesante teknologjike në formën e shtameve të përshtatura me sferën e frutave të luleshtrydheve.
Për më tepër, me rritjen e nivelit të biofortifikimit të Si-së, u vu re gjithashtu shterim i mikroorganizmave potencialisht patogjenë si Escherichia coli dhe Terrisporobacter glycolicus.